Sau khi xác định khoảng thời gian, bước đầu tiên cần thực hiện là tìm giá vốn hàng hóa (còn gọi là "COGS") trong khoảng thời gian này. COGS chính là chi phí trực tiếp để tạo ra hàng hoá.
Thông thường, chi phí này gồm chi phí sản xuất hàng hoá cộng với bất kỳ chi phí lao động nào liên quan trực tiếp đến việc sản xuất hàng hoá.
COGS không bao gồm chi phí như vận chuyển và chi phí phân phối không liên quan trực tiếp đến việc sản xuất ra hàng hoá.
Trong ví dụ trên, chúng tôi đã có một năm năng suất cà phê khá cao, và đã chi 3 triệu USD cho hạt giống, thuốc trừ sâu và chi phí khác liên quan đến việc trồng cà phê và 2 triệu USD cho chi phí lao động cho trồng hạt giống. Trong trường hợp này, chúng tôi có thể nói COGS của chúng tôi là 3 triệu USD + 2 triệu USD = 5 triệu USD.
3. Chia COGS cho bình quân giá trị hàng tồn kho.
Tiếp theo, lấy COGS chia cho bình quân giá trị hàng tồn kho trong giai đoạn thời gian bạn đang phân tích.
Giá trị hàng hóa tồn kho bình quân là giá trị tài chính bình quân của tất cả hàng hoá bạn đang giữ trong kho và trên các kệ hàng mà chưa được bán đi trong một khoảng thời gian nhất định.
Cách đơn giản nhất để tìm giá trị này là lấy giá trị hàng hóa tồn kho đầu kỳ đã chọn cộng với giá trị hàng tồn kho cuối kỳ và chia đôi.
Tuy nhiên, việc dùng thêm các điểm dữ liệu bổ sung ở giữa kỳ có thể giúp cho ra kết quả bình quân chính xác hơn. Nếu dùng thêm hơn hai điểm dữ liệu, bạn hãy cộng tất cả giá trị với nhau, sau đó chia cho số điểm dữ liệu để tìm ra mức trung bình.
Trong ví dụ của chúng tôi, giả sử vào lúc đầu năm chúng tôi có 0,5 triệu USD giá trị hạt cà phê được lưu trữ như hàng tồn kho.
Vào cuối năm, chúng tôi có 0,3 triệu USD hạt. Như vậy giá trị hàng tồn kho bình quân là (0,5 triệu + 0,3 triệu)/2 = 0,4 triệu USD.
Tiếp theo, chia COGS cho giá trị hàng tồn kho bình quân để tìm hệ số vòng quay hàng tồn kho. Trong ví dụ của chúng tôi, COGS là 5 triệu USD và giá trị tồn kho bình quân là 0,4 triệu USD, vì vậy doanh thu hàng tồn kho của chúng tôi trong một năm là 5 triệu USD/0,4 triệu USD= 12,5. Hệ số tìm được là một tỷ lệ không bao gồm đơn vị.
1. Dùng nhiều điểm dữ liệu hàng tồn kho khác nhau để được kết quả chính xác hơn.
Như đã nêu ở trên, việc tìm giá trị hàng tồn kho bình quân từ giá trị tồn kho đầu và cuối có thể cho bạn giá trị bình quân hàng tồn kho ở mức xấp xỉ, nhưng giá trị này sẽ không tính đến biến động hàng tồn kho trong giai đoạn bạn đã chọn. Việc dùng thêm các điểm dữ liệu bổ sung sẽ giúp giá trị của bạn chính xác hơn.
Khi chọn điểm dữ liệu, bạn phải đảm bảo điểm dữ liệu được chia đều trong khoảng thời gian được chọn.
Ví dụ: nếu bạn đang tìm giá trị hàng tồn kho bình quân trong một năm, bạn không được dùng mười hai điểm của cùng tháng 1 mà thay vào đó hãy dùng một điểm từ ngày đầu tiên của mỗi tháng.
Giả sử rằng giá trị hàng tồn kho đầu kỳ trong một năm hoạt động kinh doanh của chúng tôi là 20.000 USD và giá trị cuối kỳ là 30.000 USD. Sử dụng phương pháp cơ bản ở trên, chúng tôi sẽ nhận được giá trị trung bình là 25.000 USD.
Tuy nhiên, chỉ cần thêm một điểm dữ liệu mới, chúng ta sẽ có một bức tranh khác. Ví dụ: giả sử chúng ta cũng dùng điểm dữ liệu từ ngay giữa năm với giá trị là 40.000 USD.
Trong trường hợp này, giá trị hàng tồn kho bình quân của chúng tôi là (20.000 USD + 30.000 USD + 40.000 USD)/3 = 30.000 USD — cao hơn một chút (và đại diện tiêu biểu hơn cho giá trị hàng tồn kho bình quân) so với giá trị trước.
2 Sử dụng công thức Thời gian = 365 ngày/hệ số vòng quay hàng tồn kho để tìm thời gian bình quân bán hàng tồn kho của bạn.
Bước này sẽ cho bạn biết trung bình bạn phải mất bao lâu để bán toàn bộ kho hàng tồn kho.
Trước tiên, hãy tìm hệ số vòng quay hàng tồn kho hàng năm như bình thường. Sau đó, lấy 365 ngày chia cho tỷ lệ vòng quay hàng tồn kho. Kết quả tìm được sẽ là số ngày bạn phải bán toàn bộ hàng tồn kho của mình.
Ví dụ: giả sử chúng tôi có tỷ lệ vòng quay hàng tồn kho là 8.5 cho một năm nhất định. Bằng cách lấy 365 ngày chia cho 8,5, chúng tôi được kết quả là 42.9 ngày.
Nói cách khác, trung bình, chúng tôi bán toàn bộ hàng tồn kho trong khoảng 43 ngày một lần.
Nếu hệ số vòng quay hàng tồn kho của bạn trong khoảng thời gian không phải một năm, bạn chỉ cần thay thế 365 ngày bằng số ngày trong khoảng thời gian được chọn vào công thức.
Ví dụ: nếu bạn có hệ số vòng quay hàng tồn kho là 2.5 cho tháng 9, như vậy thời gian trung bình để bán toàn bộ hàng tồn kho được tính bằng cách 30 ngày/2.5 = 12 ngày.
3. Dùng tỉ lệ vòng quay hàng tồn kho như thước đo gần đúng về hiệu quả hoạt động.
Thông thường (mặc dù không phải luôn luôn) các doanh nghiệp muốn bán hàng tồn kho một cách nhanh chóng, thay vì chậm chập.
Do đó, hệ số vòng quay hàng tồn kho của doanh nghiệp có thể được sử dụng để tìm ra manh mối về hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp đó, đặc biệt là so với các đối thủ cạnh tranh. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải nhớ rằng việc so sánh bối cảnh là rất quan trọng.
Doanh thu hàng tồn kho thấp không phải lúc nào cũng xấu và doanh thu hàng tồn kho cao không phải lúc nào cũng tốt.
Ví dụ: dòng xe thể thao cao cấp thường không bán được nhanh chóng vì thị trường của sản phẩm này khá nhỏ.
Do đó, bạn có thể ước tính tỷ lệ luân chuyển hàng tồn kho của đại lý ôtô nhập khẩu xe thể thao sẽ khá thấp — thậm chí họ có thể không bán hết toàn bộ hàng tồn kho trong một năm.
Mặt khác, nếu tỷ lệ vòng quay hàng tồn kho của cùng đại lý này bất ngờ tăng mạnh, đây có thể là điều rất tốt, nhưng cũng có thể là điều xấu, tùy thuộc vào bối cảnh — ví dụ, điều này có thể biểu hiện sự thiếu hụt sản phẩm, và có thể dẫn đến mất doanh số.
4. So sánh hệ số vòng quay hàng tồn kho của bạn với mức bình quân của cả ngành.
Một cách hữu ích để đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp là so sánh tỷ lệ vòng quay hàng tồn kho với giá trị trung bình của các doanh nghiệp trong cùng ngành.
Một số ấn phẩm tài chính (cả bản in và bản trực tuyến) được phát hành đều có xếp hạng hệ số quay vòng hàng tồn kho trung bình theo ngành, bạn có thể xem đây là mức chuẩn để đo lường hiệu quả hoạt động của công ty.
Bạn có thể tìm bảng xếp hạng như vậy tại đây. Tuy nhiên, xin nhắc lại, điều quan trọng cần lưu ý là các giá trị này đại diện cho mức bình quân của ngành và trong một số trường hợp, hệ số vòng quay hàng tồn kho thấp hoặc cao hơn đáng kể so với giá trị được thống kê có thể là điều tốt.
Một công cụ hữu ích khác để so sánh hệ số vòng quay hàng tồn kho của doanh nghiệp với mức trung bình của cả ngành là công cụ tính hệ số vòng quay hàng tồn kho xấp xỉ BDC.
Công cụ này cho phép bạn chọn ngành, sau đó tìm tỷ lệ vòng quay hàng tồn kho giả định bằng cách nhập giá vốn hàng hóa COGS của doanh nghiệp và giá trị hàng tồn kho bình quân và sau đó so sánh nó với giá trị trung bình của ngành bạn đã chọn.
Vòng quay hàng tồn kho bao nhiêu là tốt
Trong khoản mục hàng tồn kho của Báo cáo tài chính, hệ số vòng quay hàng tồn kho thể hiện khả năng quản trị hàng tồn kho của bộ phận quản lý kho hay nói cách khác là bộ phận phụ trách xuất - nhập - tồn của doanh nghiệp.
Hệ số vòng quay hàng tồn kho thường được so sánh qua các năm đối với các doanh nghiệp sản xuất, thậm trí tính theo đơn vị tháng đối với các mô hình kinh doanh các dòng sản phẩm có tốc độ quay vòng nhanh.
Nó cho ta biết khả năng quản trị hàng tồn kho của doanh nghiệp tốt hay xấu đến mức nào để có phương án điều chỉnh cho hợp lý cũng như tối ưu hóa .
Nếu hệ số vòng quay hàng tồn kho càng lớn nghĩa là hàng tồn kho ít, doanh nghiệp có tốc độ quay vòng lượng hàng hóa hay nói cách khác hàng hóa bán hàng nhanh, tiền mặt không bị đọng vào hàng tồn kho/giá vốn và ngược lại.
Tuy nhiên, hàng tồn kho còn phụ thuộc vào từng ngành nghề kinh doanh nên không chỉ đơn thuần nhìn vào hệ số của nó mà có thể đưa ra quyết định đánh giá hàng tồn kho này là tốt hay xấu.
Để trả lời câu hỏi hệ số vòng quay hàng tồn kho lớn bao nhiêu thì tốt phải xem xét thêm rất nhiều các tiêu chí khác như doanh thu, dòng tiền… cũng như ngành nghề kinh doanh và tình hình thực tế doanh nghiệp đó.
Và lời giải đáp cho câu hỏi: “Vòng quay hàng tồn kho bao nhiêu là tốt?” là vòng quay hàng tồn kho phải đủ lớn để đảm bảo sản xuất, kinh doanh và đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Một ví dụ về mô hình đang áp dụng hiệu quả tại các công ty của Nhật Bản mà doanh nghiệp Việt Nam có thể học hỏi là số ngày luân chuyển hàng tồn kho ở mức an toàn là 90 ngày (3 tháng).
 |
| Hệ số vòng quay hàng tồn kho bao nhiêu là tốt |
Hướng dẫn cách xử lý hàng tồn kho bị ảo hiệu quả
Một thực trạng tồn tại của rất nhiều doanh nghiệp đang gặp phải đó là dữ liệu hàng hóa trên sổ sách thì rất nhiều nhưng thực tế trong kho hàng hóa còn lại rất ít.
Đó chính là hiện tượng tồn kho ảo. Vậy để tìm ra hướng xử lý hàng tồn kho ảo sao cho hiệu quả, trước tiên bạn đọc phải hiểu được nguyên nhân dẫn tới hiện trạng này.
Sở dĩ, xuất hiện hiện tượng tồn kho ảo là do khi khách hàng mua hàng và không có nhu cầu lấy hóa đơn nên kế toán đã không xuất hóa đơn cho những hàng hóa đó.
Trong khi, nguyên tắc là dù khách hàng không lấy hóa đơn, nhưng khi phát sinh nghiệp vụ bán hàng thì kế toán buộc phải xuất hóa đơn.
Vậy cách xử lý hàng tồn kho ảo hiệu quả như sau:
1. Xuất hóa đơn bán hàng cho khách lẻ không lấy hóa đơn
Chứng từ gồm: Hóa đơn, phiếu thu, phiếu xuất kho.
Cách này an toàn, song doanh nghiệp phải chịu mức thu thuế 10% GTGT đồng thời làm tăng doanh thu bán hàng trong kỳ. Mặc dù thực tế trong kỳ không phát sinh, theo đó doanh nghiệp cần phải cân đối doanh thu và chi phí để hợp lý tránh phải nộp thuế TNDN.
2. Xuất hàng tặng, cho biếu nhân viên
Chứng từ gồm: Hóa đơn, phiếu xuất kho, danh sách nhân viên được cho, biếu tặng hàng hóa.
Với trường hợp này, xuất hàng vẫn phải hóa đơn. Trên hóa đơn cần ghi đầy đủ các chỉ tiêu và tính thuế GTGT như hóa đơn xuất bán hàng hóa, dịch vụ của khách hàng (chi tiết tại khoản 7, điều 3, Thông tư 26/2015/TT-BTC).
Theo đó, có thể thấy rằng, hình thức xuất hàng này là một khoản chi có tính chất phúc lợi, nên nó được tính vào chi phí được trừ khi xác định thuế TNDN. Song cần lưu ý: Tổng chi có tính chất phúc lợi sẽ không được vượt quá 01 tháng lương bình quân thực tế trong năm.
3. Xuất hàng hóa trả thay lương cho người lao động
Chứng từ gồm: Hóa đơn, phiếu xuất kho, bảng lương
Tương tự đối với trường hợp 2 (xuất hàng cho, biếu tặng nhân viên), nhưng cách làm này doanh nghiệp vẫn sẽ phải chịu thuế đầu ra và thuế TNDN như bán hàng bình thường.
4. Lập biên bản thanh lý hàng hóa do hàng hóa lâu ngày, khó bán
Chứng từ gồm: Biên bản thanh lý, bảng tổng hợp hàng hóa cần thanh lý, quyết định thanh lý, hóa đơn và phiếu xuất kho.
Lưu ý: Cách này cần rà soát lại hàng hóa có thời gian nhập là lâu nhất.
5. Đăng ký với Sở Công thương chương trình khuyến mại, quà tặng
Chứng từ gồm: Hợp đồng, hóa đơn phiếu xuất kho, phiếu thu, giấy báo có…
Cách này rất phổ biến, và lưu ý khi áo dụng các chương trình đều phải bắt buộc là đăng ký với sở công thương nếu không muốn bị tính luôn doanh thu trên phần hàng hóa dùng để khuyến mại.
Trên đây là những gợi ý cụ thể để xử lý lượng hàng tồn kho ảo hiệu quả trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, các doanh nghiệp cần nghiên cứu và áp dụng những cách thức phòng tránh việc xảy ra lượng tồn kho ảo lớn trong quá trình SXKD của mình. Một trong những cách thức được gợi ý là sử dụng phần mềm quản trị hàng tồn kho.
Phần mềm quản lý hàng tồn kho sẽ giúp doanh nghiệp kiểm soát chi tiết về giá trị, số lượng vật tư, hàng hóa tồn kho, việc luân chuyển, sử dụng vật tư, tránh thiệt hại trong lưu trữ. Lập và kiểm soát phiếu nhập/xuất vật tư, hàng hóa trong sản xuất và lưu thông.
Trên đây isaac group đã tổng hợp và chia sẻ các khái niệm inventory turnover là gì? và vòng quay hàng tồn kho, cũng như các phương pháp tính toán, tối ưu hệ số liên quan tồn kho.
