Chiến lược kinh doanh chuỗi siêu thị Vinmart của VINGROUP

Chiến lược kinh doanh phát triển chuỗi siêu thị mini Vinmart trở thành mảng kinh doanh chủ lực của tập đoàn Vingroup, hòa chung với xu hướng phát triển thị trường bán lẻ tại Việt Nam, Vingroup đang dần trở thành và khẳng định vị thế số 1 trong thị trường bán lẻ cực kỳ tiềm năng tại đất nước hình chữ S.

CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CHUỖI SIÊU THỊ VINMART

1. Chiến lược phủ thị thị trường

Bán lẻ là mô hình kinh doanh địa điểm (local) nên Vingroup cần phải đẩy mạnh độ phủ hình ảnh cũng như cửa hàng tại khắp các con phố ngõ hẻm. Đây là chiến lược cực kỳ hiệu quả trong mô hình kinh doanh bán lẻ, đặc biệt dựa trên nguồn lực dồi dào của tập đoàn Vin Group để phát triển mảng bán lẻ của mình. 

Vingroup tăng độ phủ, số quầy cho Vinmart để hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch đến năm 2020 với 400 trung tâm thương mại, 5000 cửa hàng Vinmart + bằng cách nào?

Chiến lược kinh doanh Vinmart

1.1 Tự mở cửa hàng siêu thị mini Vinmart + (plus)

Để phát triển chuỗi cửa hàng bán lẻ đương nhiên không thể bỏ qua cách làm truyền thống là tự mở các cửa hàng tự doanh. 

Vinmart nhanh chóng mở hàng loạt cửa hàng bắt đầu tư những năm 2014. Bên cạnh đó truyền thông mạnh mẽ về chiến lược kinh doanh của mình, kêu gọi nhà đầu tư nước ngoài. 

Chủ lực kinh doanh dựa trên nền tảng phát triển nông nghiệp với các sản phẩm thương hiệu rau sạch Eco.

1.2 Mua bán, sáp nhập doanh nghiệp M&A

Cách thứ hai là cách phổ biến mà các doanh nghiệp, tập doàn lớn muốn nhanh chóng chiếm thị phần, cũng như đẩy nhanh số lượng cửa hàng của mình. Đây là chiến thuật một mũi tên trúng hai đích: Nâng cao sức mạnh doanh nghiệp mình và làm suy yếu sức mạnh đối thủ, cũng như cách mà thế giới di dộng đã mua chuỗi siêu thị điện máy Trần Anh thời gian gần đây.

Vingroup cũng không ngoại lệ, nhưng để mở rộng hệ thống chuỗi siêu thị mini Vinmart không mua lại các cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini quy mô nhỏ mà  họ lần lượt thâu tóm hàng loạt các chuỗi siêu thị quy mô lớn để mở Vinmart.

* Tháng 10/2014: Vinmart mua lại 70% cổ phần của công ty Ocean retail. Hệ thống này bao gồm mặt bằng bán lẻ với những trung tâm thương mại trên cả nước như Vincom Center, Vincom Mega Mall Royal City, Times City... 

Chiến lược kinh doanh Vinmart là mua lại các chuỗi siêu thị

* Tháng 4/ 2015:  Công ty Cổ phần siêu thị VinMart đã hoàn tất mua lại 100% vốn sở hữu của Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) tại Công ty Thương mại và Thời trang Việt Nam (Vinatexmart). Sau thương vụ này, Vingroup trở thành chủ sở hữu mới chuỗi 39 siêu thị chuyên bán đồ thời trang, may mặc trên 19 tỉnh thành trong cả nước. 

* Tháng 10/2015: Tập đoàn Vingroup công bố mua lại 100% cổ phần của hệ thống Trung tâm thương mại (TTTM) - siêu thị Maximark thuộc Công ty Cổ phần đầu tư An Phong. Với việc nhận chuyển nhượng 100% cổ phần từ Công ty CP đầu tư An Phong, Tập đoàn Vingroup đã trở thành chủ sở hữu mới của hệ thống TTTM – siêu thị Maximark.

* Tháng 10/2018: Với việc mua lại 100% cổ phần chuỗi siêu thị Fivimart từ CTCP Nhất Nam, VinCommerce đã chính thức sở hữu toàn bộ hệ thống gồm 23 siêu thị Fivimart. Đây là một trong những đơn vị bán lẻ đã có hơn 10 năm hoạt động trên thị trường, sở hữu các điểm kinh doanh tại các khu phố trung tâm đông dân cư, thuận lợi giao thương.

2. Quản trị chiến lược phát triển vinmart theo từng giai đoạn

Nhiều người, kể cả các chuyên gia kinh tế nghi ngại về năng lực quản trị kinh doanh bán lẻ của Vingroup, bởi tập đoàn này lớn mạnh và phát triển trước đỏ tập trung vào bất động sản và du lịch nghỉ dưỡng.

Nhưng sau vài năm xây dựng và phát triển thì Vinmart nói riêng và Vingroup nói chung đã chứng minh cho toàn bộ thị trường về năng lực phát triển cũng như quản trị kinh doanh cực kỳ hiệu quả của mình. 

2.1 Giai đoạn 1: Tăng độ phủ số lượng cửa hàng, hình ảnh

Từ những năm 2014-2016 là thời gian 3 năm để Vinmart mở hàng loạt cửa hàng Vinmart tập trung tại các thành phố lớn như Hà Nội, Tp HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng mà chưa mở rộng tại các tỉnh thành khác. 

2.2 Giai đoạn 2: Hoàn thiện quy trình quản trị nội bộ

Tại một thời điểm, nhất là giai đoạn tăng trưởng nóng mở rộng về quy mô phát triển thị trường, không doanh nghiệp nào dám lơ là khâu quản trị nội bộ. 

Sau khi mở được 400 cửa hàng siêu thị mini Vinmart Plus (vinmart +) thì Vinmart giảm nhiệt về tốc độ mở mới mà thay vào đó tập trung xây dựng quy trình hoạt động siêu thị, cũng như đánh giá lại giai đoạn một trong chiến lược kinh doanh phát triển chuỗi siêu thị mini của mình.

2.3 Giai đoạn 3: Phát triển mở rộng lần 2

Giai đoạn từ 2016-2018: Cũng là 3 năm để Vinmart mở rộng hệ thống chuỗi cửa hàng tiện ích Vinmart + lần 2, nhưng chắc chắn thời gian mở thêm 400 cửa hàng này sẽ tiết kiệm thời gian hơn so với giai đoạn 1 rất nhiều, bởi những kinh nghiệm đã được tích lũy trước đó cùng với quản trị nội bộ đã cơ bản được hoàn thiện.

2.4 Giai đoạn 4: Mở rộng và có được big data khách hàng

Giai đoạn từ cuối năm 2018, đầu năm 2019 chính là giai đoạn thực sự bùng nổ mạnh mẽ của chuỗi siêu thị mini Vinmart, với kinh nghiệm, nguồn lực vô cùng mạnh mẽ tại giai đoạn này, việc mở rộng quy mô theo cấp số nhân chính là lợi thế vô cùng lớn mà Vingroup có được. 

Điển hình chính là việc ngày cuối cùng trong năm 2018 tức là ngày 31/12/2018 Vinmart khai trương cùng lúc 117 cửa hàng trên toàn quốc, đây là kỷ lục của hệ thống bán lẻ không chỉ tại Việt Nam mà của Châu Á. 

Với việc có hàng ngàn cửa hàng tiện ích Vinmart + thì Vinmart sẽ nhanh chóng được tệp khách hàng vô cùng khủng khiếp, chủ yếu là các mẹ bỉm sữa, dân văn phòng, công sở (big data), chắc chắn không chỉ dùng big data đó chỉ để chăm sóc và bán hàng cho hệ thống chuỗi siêu thị mini Vinmart, mà cho cả hệ sinh thái của Vingroup với những ngành nghề kinh doanh khác nhau như: Du lịch nghỉ dưỡng, bất động sản, oto, điện thoại, giáo dục, y tế... 

3. Quản trị phát triển kinh doanh chuỗi siêu thị mini Vinmart

1. Quản trị nhà cung cấp

Khi vị thế, thương hiệu, đặc biệt là số lượng cửa hàng đã lên tới cả nghìn cửa hàng, đó là lợi thế vô cùng lớn để Vinmart đàm phán lại các chính sách về giá, khuyến mại, trưng bày, chiết khấu... với các nhà cung cấp. 

Tại giai đoạn này chính là thời điểm chín muồi để doanh nghiệp bán lẻ tối ưu nhà cung cấp, đương nhiên nhà cung cấp cũng sẽ gặp không ít khó khăn nhưng đổi lại thì việc cung cấp hàng hóa cũng se được tối ưu hơn với họ khi với chỉ một đối tác những doanh số mua hàng cực kỳ khủng khiếp. 

Từ những năm 2018 thì Vinmart bắt đầu đẩy mạnh hơn việc khai thác về tiền trưng bày tại các điểm bán của mình, điển hình là việc cho thuê quầy kệ trưng bày tại các vị trí đẹp trong siêu thị.

2. Quản trị lợi nhuận kinh doanh

Vingroup bắt đầu tập trung hơn về việc tối ưu lợi nhuận kinh doanh bắt đầu tư năm 2018, đương nhiên đó chính là thời điểm phù hợp để Vingroup tính tới điểm hòa vốn trong kinh doanh chuỗi của mình. 

Ngoài việc tối ưu nhà cung cấp thì một yếu tố mà các chuỗi, hệ thống chuỗi thương hiệu lớn bán lẻ áp dụng đó chính là kinh doanh những sản phẩm thương hiệu của mình, đó cũng chính là một cách khai thác, mở rộng phát triển thương hiệu của chuỗi bán lẻ vốn có. 

Vinmart tung ra thị trường các sản phẩm mang thương hiệu Vin như: Bánh mì, nước giặt xả, khăn mặt ... 

Tổng quan nhận xét về chiến lược kinh doanh chuỗi siêu thị mini Vinmart

1. Chiến lược phát triển chuỗi siêu thị Vinmart có hiệu quả không

Để trả lời cho câu hỏi này không phải đơn giản, bởi trong quá trình phát triển dự án, đa phần có ánh mắt hoài nghi về khả năng, năng lực cũng như kinh nghiệm của Vingroup. Nhưng qua thời gian 5 năm hình thành và phát triển cũng như những chiến lược, chiến thuật đường đi nước bước của Vingroup đang có những dấu hiệu tích cực, và đúng đắn. 

Thể hiện rõ ràng nhất với quan điểm này đó chính là việc Vingroup vẫn tập trung phát triển chuỗi cửa hàng tiện ích Vinmart của mình theo kế hoạch đề ra, điều đó minh chứng cho việc họ vẫn kiểm soát được kế hoạch cũng như chiến lược kinh doanh của mình một cách tốt. 

Bên cạnh đó việc chiếm vị thế #1 thị phần bán lẻ tại Việt Nam và khiến cho các đối thủ khác như: Bách hóa xanh, Sàn Gòn Coop (Coopmart), 7 Eleven, Circle ... cũng cảm thấy choáng váng và rất có thể ảnh hưởng trực tiếp tới chiến lược kinh doanh của các chuỗi này. 

Chiến lược kinh doanh Vinmart

2. Vinmart kinh doanh có lãi, hiệu quả hay không?

Việc lỗ, hoặc chưa có lãi là điều khó tránh khỏi trong vấn đề kinh doanh, đặc biệt là đối với các mô hình kinh doanh mới, ngay với một siêu thị mini, cửa hàng tạp hóa truyền thống, việc mở mới kinh doanh cũng cần phải mất một thời gian không dưới 6 tháng mới có thể đạt điểm hòa vốn kinh doanh, thì việc chuỗi cửa hàng siêu thị mini Vinmart lỗ trong vài năm đầu là điều không thể tránh khỏi.

Với tiềm lực tài chính khủng khiếp như Vingroup thì hoàn toàn có thể chịu lỗ cho chuỗi cửa hàng trong thời gian dài được, nhưng chắc chắn đến thời điểm 2019, tức là đã 5 năm thì Vinmart cũng bắt đầu bước vào giai đoạn tối ưu hóa lợi nhuận để tiếp tục thực hiện kế hoạch bành trướng hệ thống bán lẻ của mình tại Việt Nam.

Với những sự thay đổi về cách tối ưu chi phí cũng như khai thác tối đa lợi nhuận hiện có như của Vinmart thì họ đang có những dấu hiệu tích cực về lợi nhuận trong kinh doanh của mình.

3. Chiến lược xa luân chiến, bao vây đối thủ của Vinmart

Bên cạnh việc bành trướng để chiếm thị phần so với các chuỗi bán lẻ thương hiệu lớn khác như: Thế giới di động, Sàn Gòn Coop, chuỗi cửa hàng tiện ích quốc tế như Circle, Family... thì đối thủ cạnh tranh trực tiếp với các cửa hàng siêu thị mini Vinmart vẫn chính là các cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini nhỏ lẻ, kinh doanh truyền thống.

Với việc mở hàng loạt, số lượng lớn cửa hàng của mình, cùng với thương hiệu mạnh chắc chắn sẽ gây khó khăn, tăng mức độ cạnh tranh cho các cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini truyền thống. 

Cùng với kế hoạch phủ thị trường đó thì vô tình (hoặc chiến thuật) bao vây của Vinmart đối với các cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini là điều chắc chắn đang và sẽ diễn ra ngày càng dày đặc. Một cửa hàng truyền thống sẽ vô tình lạc vào sự bao vây của 3-5 cửa hàng vinmart, và đương nhiên mỗi cửa hàng Vinmart mở ra sẽ "cấu" một ít doanh thu của cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini truyền thống, theo kiểu chết dần chết mòn, sau vài năm là không còn năng lực cạnh tranh và dẫn đến việc phải thanh lý siêu thị mini của mình.  

4. Sự khủng khiếp của chuỗi siêu thị mini của Vinmart trong tương lai

Khi chiến lược phát triển chuỗi siêu thị mini Vinmart cơ bản hoàn thiện và cán mốc 10.0000 cửa hàng thì sự hiện diện cũng như sức mạnh của chuỗi cửa hàng này sẽ vô cùng khủng khiếp. 

Khi đó đương nhiên mặc định các nhà cung cấp hàng hóa sẽ tập trung cung cấp hàng hóa cho chuỗi này, việc cung cấp hàng hóa cho chuỗi cửa hàng lớn sẽ tối ưu rất nhiều vào chi phí vận hành cung cấp hàng hóa của họ, đương nhiên phần tiết kiệm đó họ chưa chăc được hưởng mà Vinmart sẽ khéo léo đàm phán để gia tăng thêm phần hỗ trợ về phía mình, tức là khi Vinmart có đủ 10.000 cửa hàng thì việc tối ưu nhà cung cấp của mình sẽ cực kỳ khủng khiếp, đó mới chính là thời điểm vàng để họ tối ưu hóa lợi nhuận kinh doanh chuỗi của mình.

Kèm theo đó là thương hiệu, thị phần của chuỗi siêu thị mini Vinmart vô cùng lớn, và các cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini đơn lẻ truyền thống sẽ phải đối mặt với một gã khổng lồ thực sự để tồn tại cũng như phát triển. 

5. Hướng đi nào đối với mô hình kinh doanh tạp hóa, siêu thị mini truyền thống

Cạnh tranh trong kinh doanh là điều không thể tránh khỏi, và đương nhiên đối với các mô hình kinh doanh cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini truyền thống, đơn lẻ cần phải đối mặt với sự thật đó, và tìm cách sống chung với lũ. 

Nhưng để tồn tại và phát triển được với việc xu hướng cạnh tranh là điều cần phải nghĩ đến ngay tại thời điểm này, khi mà đối thủ (vinmart) đang ngày càng lớn mạnh, và gia tăng sức ảnh hưởng với các đối thủ khác. 

Sau đây là một số gợi ý để có thể tồn tại và sống tốt với thị trường của các cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini truyền thống mà bỏ qua các yếu tố cơ bản như dịch vụ, chăm sóc khách hàng....

5.1 Tối ưu mô hình kinh doanh của mình

Công bằng mà nói, với những người chưa có kinh nghiệm, và kiến thức kinh doanh mô hình siêu thị mini thì rất khó để có thể tồn tại được trong thời buổi cũng như xu hướng kinh doanh này, nên việc để tồn tại được thì bắt buộc phải nâng cao kiến thức, kinh nghiệm kinh doanh của mình, và gần nhất chính là việc phải tối ưu mô hình kinh doanh của mình một cách triệt để. 

Xem thêm: 

* Cách xây dựng mô hình siêu thị mini hiệu quả

* Kinh nghiệm kinh doanh siêu thị mini

5.2 Tối ưu chi phí hoạt động kinh doanh

Cũng là một phần trong việc tối ưu mô hình kinh doanh siêu thị mini của mình, nhưng cần phải tập trung, nhấn mạnh hơn việc tối ưu chi phí hoạt động kinh doanh. 

Đồng nghĩa với đó chính là cách thực hiện đơn giản hơn là chúng ta cần phải có lợi thế kinh doanh so với Vinmart, nếu chúng ta có mặt bằng, có nhân sự sẵn có thì đó chính là một trong những lợi thế để có thể tồn tại và phát triển như bình thường.

Rõ ràng vinmart tập trung vào tệp khách hàng hàng tầm trung, cao cấp, bên cạnh đó họ gia tăng về dịch vụ bán hàng và kèm theo đó là chi phí hoạt động kinh doanh sẽ rất cao, và chúng ta tối ưu được chi phí hoạt động kinh doanh của mình chắc chắn sẽ gia tăng được lợi nhuận và quản trị cạnh tranh kinh doanh cũng tốt hơn. 

Xem thêm: 7 loại chi phí hoạt động kinh doanh siêu thị mini

5.3 Tạo lợi thế kinh doanh về quy mô kinh doanh siêu thị mini

Đối với các hộ kinh doanh cá thể, đa phần tập trung mở cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini quy mô tầm 60-100 m2, nhưng vô tình các bạn đang rơi vào trạng thái cạnh tranh trực tiếp về quy mô so với Vinmart tầm 80-120m2.

Một cách đơn giản để chúng ta có thể lách khéo léo sự cạnh tranh với vinmart ít nhất là về quy mô, thì có hai cách cơ bản có thể làm được:

* Quy mô lớn hơn: Hãy mở các mô hình siêu thị mini có quy mô lớn hơn quy mô phổ biến của vinmart như từ 150m2 - 250m2 để tạo lợi thế kinh doanh về quy mô so với Vinmart +.

* Quy mô nhỏ hơn: Cách khác chính là mở quy mô nhỏ hơn so với Vinmart +, thay vì bạn mở cửa hàng 80m2 thì bạn có thể mở 1 hoặc 2 cửa hàng có quy mô 50-60m2 mà thôi, bản chất là yếu thế hơn về quy mô kinh doanh nhưng nó sẽ tạo ra một lợi thế về cạnh tranh trực tiếp cho cửa hàng của bạn. 

5.4 Tránh cạnh tranh trực tiếp về mô hình kinh doanh với Vinmart

Xét về góc độ cạnh tranh về mô hình kinh doanh, thì bạn cần phải lợi thế, chiến lược, chiến thuật kinh doanh của Vinmart họ tập trung về ngành hàng nào? 

Vinmart tập trung vào thực phẩm sạch với thương hiệu Vineco, thì nếu bạn cũng tập trung vào kinh doanh thực phẩm sạch thì rất có thể lao vào cạnh tranh trực tiếp với Vinmart rồi. Có thể các mô hình siêu thị mini vẫn kinh doanh thực phẩm sạch, nhưng nếu coi đó là ngành hàng chủ lực thì cần suy nghĩ kỹ lại.

5.5 Xây dựng mô hình kinh doanh khác

Dù sao thì các cửa hàng Vinmart cũng chỉ có diện tích kinh doanh từ 80-120m2 mà thôi, và họ cũng chỉ tập trung vào một số ngành hàng nhất định. Ngoài việc có thể tạo ra các quy mô kinh doanh khác nhau so với vinmart + thì bạn hoàn toàn có thể xây dựng nhưng mo hình kinh doanh khác như sau:

* Cửa hàng tiện ích: Bản chất Vinmart không phải là mô hình cửa hàng tiện ích, họ là mô hình siêu thị mini đúng nghĩa, nên việc bạn xây dựng cho mình một mô hình kinh doanh cửa hàng tiện ích thì chắc chắn sẽ tránh được cạnh tranh về mô hình kinh doanh so với Vinamrt. 

* Cửa hàng tạp hóa truyền thống: Thay vì mở một cửa hàng quá chuyên nghiệp với việc đầu tư nhiều vốn, chi phí hoạt động cao sẽ kém hiệu quả thì bạn hãy cứ mở các cửa hàng tạp hóa truyền thống, bản chất mô hình kinh doanh tạp hóa truyền thống vẫn có tệp khách hàng riêng của mình, những người thích sự tiện lợi, mà giá thành sản phẩm rẻ hơn so với siêu thị, siêu thị mini. 

* Mô hình mẹ và bé: Mô hình mẹ và bé khẳng định một sự thật là không cạnh tranh gì với vinmart, thậm trí việc mở cửa hàng ngay gần vinmart còn vô tình tạo thành mô hình kinh doanh cộng sinh, bạn hoàn toàn có thể tận dụng được tệp khách hàng của cửa hàng Vinmart bên cạnh, họ càng đông khách thì bạn càng có lợi.

* Cửa hàng gia dụng, văn phòng phẩm: Cửa hàng gia dụng cũng là mô hình không lo sự phát triển, cạnh tranh của Vimart, đây là mô hình kinh doanh hiệu quả, nhưng cũng có những bí kíp kinh doanh riêng của mô hình đó, nhất là về quy mô, đối với mô hình này thì tối thiểu diện tích kinh doanh cần lớn hơn 100m2.

* Cửa hàng chuyên hàng nhập khẩu: Hàng nhập khẩu đang là xu hướng tiêu dùng, đương nhiên Vinmart không phải là mô hình giống như vậy, và đó cũng chính là cơ hội kinh doanh cho các bạn có nhu cầu mở siêu thị mini.

* Mô hình tổng hợp: Một trong những mô hình cực kỳ hiệu quả về kinh doanh cũng như cạnh tranh so với Vinmart, đó chính là mô hình tổng hợp, thậm trí có thể cạnh tranh trực tiếp với Vinmart cả về quy mô, lẫn tệp khách hàng, nhưng đòi hỏi người kinh doanh cần phải có kiến thức, và kinh nghiệm để xây dựng một mô hình tổng hợp có chiều sâu. 

Ưu tiên mô hình này có diện tích 150-200m2 để có thể tập trung các ngành hàng như:

- Thực phẩm sạch

- Hàng tiêu dùng phổ thông

- Hàng nhập khẩu

- Hàng gia dụng

- Hàng văn phòng phẩm

- Đồ chơi

5.6 Kinh doanh Online

Đương nhiên Vinmart thuộc tập đoàn Vingroup sẽ tập trung phát triển mạnh về online, thương mại điện tử với website Adayroi.com, nhưng không có nghĩa không còn cơ hội kinh doanh online cho các cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini.

Xu hướng kinh doanh online ngày càng phát triển, người kinh doanh mô hình này cần phải trang bị cho mình những kiến thức cần có để có thể bắt đầu hoặc phát triển kinh doanh online ngay đối với sản phẩm đang có tại cửa hàng mình.

Đây chính là điểm yếu cố hữu của những người đang kinh doanh mô hình cửa hàng tạp hóa và siêu thị mini, vì gần như rất ít cửa hàng, thậm trí siêu thị quy mô lớn có sự tập trung với kênh bán hàng online này.

Chuyên gia bán lẻ Nguyễn Văn Thịnh

SHARE THIS